به جای مقدمه
زمانیکه در سال ۲۰۱۰ در کشور با تعداد از همکاران و همسلکانم
ملاقات داشتم پیشنهاد نمودند تا اگر بتوانم کتاب چک لیست جراحی و
عملیات های جراحی را برای جراحان جوان و متخصصین این رشته به یکی
از زبان های رسمی کشور تهیه نمایم، فوراً زمان آغازین کارم در
سرویس جراحی شفاخانهء وزیر اکبر خان به یادم آمد که غرض دانستن
اساسات جراحی در عملیاتخانه با چه دشواری های رو به رو بودم چه از
یک طرف اصلاً کتب به زبان های رسمی کشور در این زمینه وجود نداشت و
از جانب دیگر در این مورد کتب به زبان های خارجی هم بسیار نادر به
چشم میخورد و همچنان جراحی را نیز مانند بایسکل دوانی و یا آببازی
نمیتوان از کتاب یاد گرفت، دریافتم که کمبود این چنین کتاب در میان
همسلکان گرامی ام بصورت جدی تا هنوز احساس میشود. بعد از باز گشت
دوباره به کشور آلمان و مشوره با پوهاند صاحب معروف لطیف و
همکارانم در محل کار پیشنهادات مفید از ایشان دریافت نموده و کار
نوشتن این کتاب را تحت عنوان جراحی قدم به قدم آغاز و در زمینه
تهیه و جمع آوری مواد برای نوشتن اینچنین کتاب که کاری سادهء نبود
آغاز نمودم. زمانیکه کتاب را تکمیل نمودم آنرا برای یگانه استاد و
رهنمای من از آغاز کار جراحی محترم پوهاند صاحب معروف لطیف بود و
در شهر مونشن آلمان در نزدیکی با هم زندگی مینمائیم سپردم تا در
زمینه ابراز نظر نمایند. به خاطر دارم که گفتند: « قبل از مطالعه
میتوانم همین قدر متذکر شوم که زمانیکه نوشتن این کتاب را با من
مشوره نمودید با خود گفتم که واقعاً جای این چنین کتاب در تاریخ
طبابت کشور مخصوصاً بخش جراحی تا کنون خالی بوده و هیچ کس اقدام و
جرأت به چنین کاری نکرده است». به عقیدهء من
ترجمه و نوشتن کتب و آثار علمی تحقیقی به زبان های رسمی کشور اقدام
نیک است چه از یک طرف با ذخیره نمودن کتب به زبان های رسمی کشور
کمبود مواد علمی پر و از جانب دیگر اطبای جوان و محصلین طب از نو
آوری های جهان طب باخبر میگردند بدین منظور لازم دیدم تا کتاب حاضر
را با استفاده از منابع علمی معتبر جهانی و اندوخته های تجربی زمان
کارم در داخل و خارج کشور به رشتهء تحریر درآورم تا اگر بتواند این
مختصر از یک طرف کمک ناچیزی را به اهل طب مخصوصاً جراحان جوان و
محصلین عرصهء طبابت کشور نماید و از جانب دیگر خلای کمبود مواد
علمی به زبان های رسمی کشور را تا حدی مرفوع سازد. در نوشتن این
اثر از ترجمهء مقالات و کتب جدید، آثار تحقیقی، تجارب کاری نویسنده
و همکاران در شفاخانه های شهر مونشن آلمان استفاده به عمل آمده
است. و تلاش صورت گرفته است تا در قسمت اول روی اساسات و پرنسیپ
های جراحی در عملیاخانه که برای هر جراح ضرور است معلومات مختصر
همراه با فوتو ها ارایه گردد. و در قسمت دوم پروسهء مداخلات جراحی
قدم به قدم با متن و فوتوهای اصلی گرفته شده و یا رسم های واضح
رهنمایی کننده با استفاده از اطلس های عملیاتی جراحی معتبر جهانی
آماده و ترتیب گردد تا جراحان جوان و متخصصین کشور با مطالعهء متن
و فوتوهای که در هر قدم گنجانیده شده است را بتواند بصورت بهتر و
دقیق تر کمک و رهنمایی نماید.
آرزومندم این اقدام من بتواند گوشۀ از مشکلات و پرابلمهای
جراحان جوان و محصلین عزیز مارا مرفوع سازد .
جا دارد تا از محترمه دکتور صفیه شیوامل، محترم علیشیر تالقانی و
محترمه شبنم شیوامل که در آماده ساختن کامپیوتری، تهیهء فوتو ها،
اصلاح و صفحه بستی
و محترم محمد رفیع توخی و محترم بکتاش تالقانی که در چاپ
این اثر مرا همکاری نموده اند اظهار سپاس و امتنان نمایم
لازم به تذکر میدانم که عمده ترین مشکل من در مورد نوشتن این کتاب
کمبود لغات و اصطلاحات به زبان رسمی خود ما بود چون ما تا هنوز
کمترین لغات و اصطلاحات ها را در این زمینه در اختیار داریم، از
این رو در صورت برخورد با جملات نامآنوس در متن معذرت مرا پذیرفته
و از شما خوانندۀ گرامی و هم مسلک مهربان صمیمانه تقاضا نمایم تا
در تکمیل و تصحیح بهتر این اثر مرا یاری رسانید. آدرس من :
dr.shewamal@yahoo.de
با عرض حرمت بی پایان
پوهندوی دکتور بسم الله شیوامل
(MD،
Ph.D)
سنبله 13۹۲ مطابق سپتمبر 201۳
شهر مونشن آلمان
فصل اول
معلومات
عمومی در مورد عملیاتهای جراحی
۱/۱ ـ آمادگی برای عملیات
........................................................................................۳
۱/۲ ـ مواد دوخت، گِره ها و سامان های قید کنندهء
جراحی............................۱۷
۱/۳ ـ توقف خونریزی در جریان
عملیات..................................................................۴۵
۱/۴ ـ سامان الات
جراحی............................................................................................۵۱
۱/۵ ـ دریناژ در مداخلهء
جراحی................................................................................۵۸
۱/۶ ـ مداخلات حداقل جراحی یا جراحی
MIC......................................................۶۷
۱/۷ ـ معلومات عمومی مراقبت بعد از عملیات
مریضان.........................................۷۳
۱/۸ ـ تعویض نمودن پانسمان و مراقبت از
جرحه..................................................۷۷
۱/۹ ـ واکوم تراپی جروحات
منتن..............................................................................۱۰۱
فصل دوم
معلومات عمومی در مورد عملیاتهای جراحی
بخش اول : جلد و انساج نرم..........................................................۱۱۳ـ
۱۱۷
۱/۱ ـ لمف ادنکتومی.............................................................................۱۱۳
۱/۲ ـ ترانسپلانتاسیون جلدی...................................................................۱۱۶
بخش دوم : عنق...........................................................................۱۱۸ـ۱۳۷
۲/۱ ـ تیروئیدکتومی تام/
Strumektomi.....................................................۱۱۸
۲/۲ ـ پراتیروئیدکتومی..........................................................................۱۳۲
۲/۳ ـ تراشیوستومی.............................................................................۱۳۶
بخش سوم : ثدیه..........................................................................۱۴۲ـ۱۵۴
۳/۱ ـ بیوپسی ثدیه...............................................................................۱۴۲
۳/۲ ـ رزکسیون قسمی ثدیه....................................................................۱۴۵
۳/۳ ـ برداشتن تام ثدیه..........................................................................۱۴۹
بخش چهارم : احشا........................................
...........................۱۵۵ـ ۴۳۶
۴/۱ ـ طرق مداخله بطنی.......................................................................۱۵۵
۴/۲ ـ اناستموز معدی معایی....................................................................۱۶۵
۴/۳ ـ لپراسکوپی استکشافی....................................................................۱۷۵
۴/۴ ـ دریناژ ابسی های داخل بطنی...........................................................۱۸۰
۴/۵ ـ باز شدن شق بطنی و ری لپراتومی (
Eviceration
)
..............................۱۸۳
۴/۶ ـ پیلورو پلاستی.............................................................................۱۸۶
۴/۷ ـ ترمیم تثقب قرحهء پیلور از طریق لپراسکوپی........................................۱۹۳
۴/۸ ـ رزکسیون دیستال معده..................................................................۱۹۶
۴/۹ ـ Roux-
Y
اناستموز........................................................................۲۱۱
۴/۱۰ ـ
Billroth II
.............................................................................۲۱۴
۴/۱۱ ـ اناستموز معدی معایی..................................................................۲۲۲
۴/۱۲ ـ کولیسیستکتومی لپراسکوپیک........................................................۲۲۷
۴/۱۳ ـ کولیسیستکتومی باز....................................................................۲۳۷
۴/۱۴ ـ باز نمودن و تفتیش طرق صفراوی....................................................۲۴۶
۴/۱۵ ـ هپاتو ژوژونوستومی.....................................................................۲۵۳
۴/۱۶ ـ رزکسیون دیستال پانقراس............................................................۲۶۱
۴/۱۷ ـ سپلنکتومی..............................................................................۲۶۸
۴/۱۸ ـ رزکسیون اثناعشر.......................................................................۲۷۵
۴/۱۹ ـ الیوس امعای رقیقه.....................................................................۲۸۳
۴/۲۰ ـ ایلیوستومی..............................................................................۲۸۸
۴/۲۱ ـ اپندکتومی لپراسکوپیک...............................................................۲۹۴
۴/۲۲ ـ اپندکتومی باز...........................................................................۳۰۲
ـ
پرنسیپ های اساسی ساحهء رزکشن در عملیات های کولون ........................۳۱۲
۴/۲۳ ـ رزکسیون کولورکتال از طریق لپراسکوپ............................................۳۱۴
۴/۲۴ ـ ایلیوترانسورسستومی...................................................................۳۲۰
۴/۲۶ ـ ترانسورسسوستومی.....................................................................۳۲۳
۴/۲۶ ـ بسته نمودن ترانسویرسوستومی.......................................................۳۲۹
۴/۲۷ ـ سیگموئیدوستومی......................................................................۳۳۴
۴/۲۸ ـ رکتوستومی کولون نازله................................................................۳۳۹
۴/۲۹ ـ رزکسیون ایلیو چکال...................................................................۳۴۳
۴/۳۰ ـ هیمیکولکتومی راست...................................................................۳۴۵
۴/۳۱ ـ رزکسیون کولون مستعرض.............................................................۳۵۲
۴/۳۲ ـ هیمیکولکتومی چپ.....................................................................۳۵۶
۴/۳۳ ـ رزکسیون رکتوسیگموئید...............................................................۳۶۳
۴/۳۴ ـ رزکسیون لپراسکوپیک رکتوسیگموئید...............................................۳۶۹
۴/۳۵ ـ رزکسیون عمیق قدامی رکتم همراه با برداشتن کامل میزورکتال (
TME
)....۳۷۵
۴/۳۶ ـ آمپوتاسیون رکتم........................................................................۳۸۴
۴/۳۷ ـ عملیات
Schuldice.....................................................................۳۹۴
۴/۳۸ ـ عملیات
Lichtensten...................................................................۴۰۷
۴/۳۹ ـ Netz
پلاستی لپراسکوپیک تام خارج بطنی.........................................۴۱۳
۴/۴۰ ـ فتق سروی................................................................................۴۲۳
۴/۴۱ ـ مسدود ساختن فتق های عملیاتی ( ندبه عملیاتی)
................................۴۲۹
بخش پنجم : پروکتولوژی...............................................................۴۳۷ـ
۴۶۸
۵/۱ ـ رکتوپکسی لپراسکوپیک...................................................................۴۳۷
۵/۲ ـ فیستول های مقعدی......................................................................۴۴۲
۵/۳ ـ دریناژ ابسی های محیط مقعدی.........................................................۴۵۰
۵/۴ ـ برداشتن فیستول
Pilanoid..............................................................۴۵۳
۵/۵ ـ برداشتن هموروئید.........................................................................۴۵۸
۵/۶ ـ برداشتن هموروئید بر اساس میتود
Lango............................................۴۶۴